27 AUGUSTUS, 2020

Orbis bouwt aan natuurinclusief bouwen

Gezien door de ogen van de gierzwaluw is onze stad een gebergte. De gebouwen zijn als rotsformaties die ze aan het begin van het broedseizoen afspeuren naar hun nestplaatsen. In spleten en kieren nestelen gierzwaluwen, precies op dezelfde plek als het jaar daarvoor. Ze zijn namelijk honkvast. Elk jaar opnieuw vinden ze de krappe invliegopeningen naar hun nesten weer feilloos terug, en dat na duizenden kilometers van 'huis' te zijn geweest in Afrika. Ongelofelijk toch als je daar zo over nadenkt.

Vroeger was datzelfde plekje elk jaar wel beschikbaar. Zo niet, was er gemakkelijk een nieuw stekkie te vinden. Maar tegenwoordig is dat niet meer zo zeker. Van complete woonwijken worden de woningen gerenoveerd waarbij de muren en daken zo grondig worden geïsoleerd met schuim en afdichtingsplaten dat de kieren en gaten verdwijnen. Dat betekent het trieste einde van een prachtige nestgelegenheid en in sommige gevallen een verloren broedseizoen voor het vogelpaartje.

Orbis voert projecten uit zodat gebouwbewonende soorten zoals de gierzwaluw weer broedgelegenheid krijgen aangeboden. Op kansrijke locaties laten we nestkasten plaatsen die enkele tientallen jaren meegaan – duurzaam, maar nét niet toekomstbestendig. Nestkasten overbruggen de periode tot natuurinclusief bouwen de nieuwe norm is. Want wat is er nu duurzamer dan kieren en spleten gewoon weer 'in te bouwen' op een verantwoorde manier?

Natuurinclusief bouwen houdt in dat er in de bouw van een gebouw al rekening wordt gehouden met nestgelegenheid, door middel van inbouwstenen. Ook wordt er meer rekening gehouden met het inpassen van beplanting en boompjes op daken (groene daken) en zelfs tegen de gevels van hoogbouw aan (verticaal bos).

Natuurinclusief bouwen staat nog maar in de kinderschoenen. Om het verder te brengen vraagt het om een aanpak in heel de bouwketen; van architect tot vergunningverlener en van producent van prefab bouwelementen tot aannemer. Nu is het thema natuurinclusief bouwen veelal een prestigeopgave, een plus op projecten die wordt aangebracht doordat een select groepje van mensen zich hiervoor inzetten met een enorme gedrevenheid, terwijl het eigenlijk 'niet meer dan normaal' zou mogen zijn. 

Mijn collega’s bij Orbis en veelal onze samenwerkingspartners behoren ook tot deze groep. Want zo zijn we momenteel in gesprek met een woningbouwcorporatie om meer dan 20 gierzwaluwkasten in te bouwen in hun nieuwbouwwoningen. Op het moment dat we met elkaar het gesprek hierover aangingen waren de funderingen al gereed. Zo ver was de bouw al gevorderd. Nu zo’n 6 maanden later staan de gevels al, het metselwerk die de gevel afwerkt zal zeer binnenkort worden opgetrokken. Spannend nu, want of hier inbouwkasten gaan komen hangt nu onder andere af van de te wijzigen contractafspraken met de aannemer. Hopelijk komt er bewijs dat het zelfs loont om zo laat nog in de bouwfase in te stappen, want dat wordt wel eens als tegenargument gebruikt om het niet te doen.
Maar tot zover is het fantastisch dat de woningbouwcorporatie zich hiervoor inspant. En het zal nog fantastischer zijn als er eens gierzwaluwen de invliegopeningen gaan ontdekken. Dan is er een goede kans op een kolonie van deze sierlijke vogels.