Water- en Klimaatlandschap Pauwels

Deel bericht

In landschapspark Pauwels hebben de gemeenten Tilburg en Loon op Zand, waterschappen Brabantse Delta en De Dommel, Natuurmonumenten, Brabants Landschap, ZLTO, Duinboeren, Efteling en de provincie Noord-Brabant de handen ineen geslagen.

Onze collega Eefje startte in 2020 als gebiedscoördinator in het gebied en vertelt wat meer over één van de grootste projecten in het gebied: het Water- en Klimaatlandschap Pauwels.

De stad als bron van water

Landschapspark Pauwels wordt begrensd door de stadsrand van Tilburg Noord en de zuidrand van de Loonse en Drunense Duinen. In dit gebied wordt door de partners gewerkt aan een behoorlijk aantal opgaven. Het gaat om opgaven op het gebied van natuur, landschap, cultuurhistorie, water en klimaat, energie, duurzame landbouw en recreatie.

Het grootste project in het gebied is het Water- en Klimaatlandschap dat wordt gerealiseerd door de gemeente Tilburg en Waterschap De Dommel. Hiervoor wordt het gebied tussen de afvalberg De Spinder in het westen en de nieuwe woonwijk De Nieuwe Warande bij Berkel-Enschot in het oosten grotendeels heringericht.

Het project draait enerzijds om het verder zuiveren van het afvalwater van de Rioolwaterzuivering Tilburg. Waterschap De Dommel investeert fors in maatregelen voor, op en nà de rioolwaterzuivering om dit te bereiken. Anderzijds richt het project zich op het bergen en infiltreren van het afgekoppelde regenwater vanuit de stad. Doel is dit water te benutten voor landbouw en natuur. De stad als bron van water!

Veel verschillende projecten
De eerste ontwikkelingen in het gebied zijn zichtbaar bij de rioolwaterzuivering bij de Spinder en langs de Stokhasseltlaan richting Loon op Zand. Op een deel van het terrein van de rioolwaterzuivering, waar voorheen een waterberging lag, bouwt TenneT aan een nieuw hoogspanningsstation. Om de waterberging te compenseren worden aan twee zijden langs de snelweg tussen Tilburg en Waalwijk, nieuwe waterbergingen gerealiseerd.

Verderop in het gebied tussen de Kalverstraat/Vijfhuizen en de Quirijnstokstraat worden voorbereidingen getroffen voor het inrichten van het centrale Waterhart. In dit gebied wordt in de toekomst het regenwater vanuit de stad opgevangen en geïnfiltreerd. Tegelijk met het inrichten van deze nieuwe waterbergingsgebieden worden ook nieuwe landschapselementen en recreatieve verbindingen gerealiseerd.

Met de groene dooradering en de recreatieve verbindingen wordt het gebied aantrekkelijker als uitloopgebied voor de inwoners van de stad en de omliggende dorpen. Streven is hiermee ook de recreatiedruk in de Loonse en Drunense Duinen te verminderen. Een voormalige boerderij aan de Kouwenberg 1 is door de gemeente Tilburg aangekocht. Nagedacht wordt over het inrichten van een ontvangstgebied rondom deze plek.

Een ander belangrijk onderdeel van de recreatieve verbinding door het gebied is de recropassage die voorzien is onder de weg van Tilburg naar Waalwijk. Deze onderdoorgang, geschikt voor zowel dier als mens (wandelaar/fietser), is tegelijkertijd een belangrijke schakel in de ecologische verbinding van het natuurgebied Huis ter Heide bij De Moer naar De Brand bij Udenhout. De gemeente Tilburg bereidt momenteel de aanbesteding van dit project voor.

En tot slot wordt in het oostelijk deel van het gebied, vlakbij Berkel-Enschot, het klimaatlandgoed Zwaluwenbunders voorbereid. In dit gebied ontwikkelt de gemeente Tilburg natuur en natuurinclusieve landbouw in samenhang met het naastgelegen centrale waterhart.

Unieke samenwerking tussen gemeente en waterschap
De ontwikkeling van het gebied gebeurt in een unieke samenwerking tussen de gemeente Tilburg en Waterschap De Dommel. In gemengde projectgroepen vanuit beide partijen wordt gewerkt aan de verschillende projecten. Hierbij wordt de expertise zo efficiënt mogelijk benut, door bijvoorbeeld één ecoloog of hydroloog in te zetten vanuit één van de twee partners, in plaats van uit beide organisaties twee collega’s te betrekken.

Om de samenwerking te versterken werd op maandag 27 mei de Water- en Klimaatlandschaps(mid)dag georganiseerd. Hier kwamen alle collega’s die vanuit de gemeente Tilburg en Waterschap De Dommel actief zijn in het Water- en Klimaatlandschap Pauwels bij elkaar in de loods aan de Kouwenberg 1 in Tilburg. In groepen trokken de collega’s het gebied in om op verschillende plekken door de projectleiders geïnformeerd te worden over de lopende projecten.